Jacht, beheer en schadebestrijding

Jacht is het opsporen en doden van wildsoorten. Het gaat hierbij om: haas, fazant, wilde eend, houtduif en konijn. Voor elk van deze soorten is een jachtseizoen vastgesteld. De eigenaar (of de pachter van de grond) heeft het recht om te jagen. Hij kan dit recht verhuren aan anderen. Bij extreme weersomstandigheden heeft de provincie het recht om de jacht te sluiten. Jacht en ' (duurzaam) beheer en schadebestrijding' zijn niet hetzelfde. Het opsporen en doden van dieren om (verdere) schade aan gewassen, natuur en andere dieren en risico's voor de veiligheid te voorkomen heet ' (duurzaam) beheer en schadebestrijding'. Voor het mogen jagen is het niet van belang of er schade dreigt of dat er sprake is van een bepaald risico. Jacht draagt wel bij aan het voorkomen van schade.

De jachthouder doet datgene wat een goed jachthouder betaamt om een redelijke wildstand te handhaven, dan wel, bij het ontbreken daarvan, te bereiken, en om schade door in zijn jachtveld aanwezig wild te voorkomen. De verplichting om een redelijke wildstand te handhaven betekent dat de jachthouder overmatige benutting moet voorkomen, rekening houdt met een goede leeftijdsopbouw van de wildpopulaties in zijn veld en, in overleg met de grondgebruiker, zo nodig biotoopverbeterende maatregelen neemt. Hierin komt de verantwoordelijkheid van de jachthouder voor de natuur tot uitdrukking. De maatregelen om het leefgebied van de soort te verbeteren kunnen bestaan uit het bieden van dekking, voedsel, rust en broedgelegenheid en het verkleinen van het risico op predatie. De praktijk leert dat jachthouders de jacht op een wildsoort in hun jachtveld beperken of zelfs geheel stoppen zodra het duurzaam voortbestaan in het gebied in het geding komt. Een goed jachthouderschap brengt aan de andere kant ook de verplichting met zich mee om schade door wild te voorkomen, voor zover dat door uitoefening van de jacht kan.

Als diersoorten schade aanrichten, kan hier onder bepaalde voorwaarden tegen worden opgetreden. Hierbij gaat het onder andere om het voorkomen van landbouwschade, schade aan flora en fauna en de bescherming van de openbare veiligheid en volksgezondheid.

De hoofdregel is dat er niets kan worden gedaan. Echter er zijn uitzonderingen op deze regel. Grondgebruikers kunnen sommige dieren (laten) bestrijden ter voorkoming van schade op basis van landelijke en provinciale vrijstellingsregelingen. Gedeputeerde Staten kunnen ontheffing verlenen of een opdracht geven de stand te beperken. In de meeste gevallen gebeurt dit op basis van een faunabeheerplan aan een faunabeheereenheid. Tenslotte kunnen vijf diersoorten tijdens de geopende jachtperiode worden bejaagd. De jachthouder is verplicht schade door wildsoorten te voorkomen zover dit mogelijk is door middel van de jacht.

Beschermde dieren mogen alleen worden gedood  als er een in de wet genoemd belang dreigt te worden geschaad. Er moeten ruim voldoende dieren overblijven om de soort in stand te houden en er mag geen andere bevredigende oplossing zijn om het probleem op te lossen. Daarnaast mogen vijf diersoorten worden bejaagd tijdens de geopende jachtperiode. De jachthouder is verplicht een redelijke wildstand te handhaven of te bereiken. Op deze website kunt u onder “Ontheffingen en vrijstellingen ” zien welke regels van kracht zijn in Zuid-Holland.

Gedeputeerde Staten (GS) maken het beleid en keuren het faunabeheerplan van de faunabeheereenheid goed. In het faunabeheerplan is beschreven op welke wijze jacht, (duurzaam) beheer en schadebestrijding worden uitgevoerd. Daarnaast bevat het faunabeheerplan een onderbouwing voor de benodigde ontheffingen en eventueel voor de benodigde opdrachten. GS verlenen de ontheffingen en geven de opdrachten. Tenslotte kunnen GS de jacht sluiten bij extreme weersomstandigheden.

Het is verboden om dieren uit te zetten tenzij hiervoor een vrijstelling geldt of een ontheffing is verkregen. Bij schadeveroorzakende dieren is vangen en elders uitzetten vaak geen reële optie omdat het probleem dan slechts wordt verplaatst.

In de wet staan de belangen genoemd op basis waarvan kan worden opgetreden tegen beschermde diersoorten die schade veroorzaken. Hierbij gaat het in beginsel om bedrijfsmatige schade of schade aan een algemeen belang. Voor zoogdieren kan in sommige gevallen schade aan eigendommen of overlast een reden zijn voor ingrijpen.

Indien het een ree of damhert betreft, belt u direct met de meldkamer van de politie op telefoonnummer 0900-8844.

Als u grondeigenaar bent, bent u in principe ook gerechtigd te jagen. Dit geldt ook als u dit recht heeft verkregen door middel van een pachtovereenkomst of als u het jachtrecht heeft gehuurd. Er zijn echter wel verschillende voorwaarden aan verbonden. Zo dient bijvoorbeeld het terrein waar de jacht wordt uitgeoefend aan bepaalde eisen met betrekking tot de oppervlakte te voldoen en dient u in het bezit te zijn van een jachtakte.

Een faunabeheereenheid is een samenwerkingsverband van jachthouders en maatschappelijke organisaties. Jachthouders zijn personen of organisaties die op basis van eigendom, pacht of huur de beschikking hebben over jachtrechten. Dit wil niet zeggen dat zij die rechten ook daadwerkelijk zelf uitvoeren of uitoefenen. Voorbeelden van jachthouders zijn boeren en terreinbeheerders als Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en Zuid-Hollands landschap, landgoedeigenaren en jagers. De wettelijke taak van een faunabeheereenheid is het beheer van diersoorten en het voorkomen van schade aan in de wet opgenomen belangen. In Zuid-Holland is er één faunabeheereenheid: de Stichting Faunabeheereenheid Zuid-Holland (de FBE). Het werkgebied van de FBE is de gehele provincie.

Een wildbeheereenheid (WBE) is een vereniging van jacht(akte)houders en anderen die onder meer de wettelijke taak heeft te bevorderen dat jacht, beheer en schadebestrijding worden uitgevoerd volgens het faunabeheerplan in een bepaald gebied. Op deze website staat een overzicht van de WBE's die in Zuid-Holland actief zijn.

Indien er sprake is van (dreigende) schade aan in de in de wet genoemde belangen en hier niet op basis van jacht of van kracht zijnde vrijstellingen, ontheffingen, aanwijzingen of opdrachten tegen kan worden opgetreden, is er waarschijnlijk een (aanvullende) ontheffing noodzakelijk om op te kunnen treden. In beginsel coördineert de FBE het beheer en de schadebestrijding in Zuid-Holland. Op deze website kunt u onder “Ontheffingen en vrijstellingen ” zien welke regelingen van kracht zijn in Zuid-Holland.

In Zuid-Holland mag in de regel alleen de FBE de ontheffingen aanvragen.

Ontheffingen zijn besluiten in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. Hiertegen kunnen belanghebbenden binnen zes weken na bekendmaking (over het algemeen de datum waarop het besluit aan de aanvrager is toegezonden) bezwaar maken.

Het verlenen van een ontheffing wordt bekendgemaakt in de regionale kranten. Ook kunt u ze terug vinden op de pagina “Ontheffingen en vrijstellingen ” op deze site.